زمان گوهر نایابی است. اگر زمان و محدودیت عمر وجود نداشت، فعالیت های زندگی ما به چه صورت در می آمد؟ حس می کنم کاملا معلق می شد!
انسان ها به دنبال خوشی هستند. هر چه زودتر بهتر. اما چرا هر چه زودتر بهتر؟ چون می دانند روزی فرصتشان تمام می شود. خیلی از رقابت هایی که ما روزانه درگیرش هستم به علت وجود عنصر زمان است. فرصت کم است! و باید سریعتر به آن هدف عالیه رسید. در زندگی این حس همیشه با ماست که عقب ماندی و دیگران جلوتر از تو دارند حرکت می کنند.
به قول حافظ : ” کاروان رفت و تو در خواب و بیابان در پیش ….کی روی؟ ره ز که پرسی؟ چه کنی؟ چون باشی؟”
در هنگام نوشتن اهداف ، سوالی پرسیده می شود که “اگر نگرانی بابت پول و معاش زندگی نداشتی و همه چی فراهم بود، چه فعالیتی انجام می دادی؟” این سوال به این منظور طراحی شده که فرد به علاقه واقعی خود واقف بشود. اما به نظر من شاید بهتر باشد این سوال رو بسط بدهیم و بگوییم که “اگر عمر جاودان داشتی و از نظر مالی و معاش زندگی تامین بودی، به چه فعالیتی روی می آوردی؟” به نظرم جواب به این سوال خیلی سخت است. چون تمامی انگیزه ها و تمامی مسائلی که برای ما مهم است، همگی رنگ باخته و هیچ دست آویزی برای حرکت نداریم.
برگردیم به مساله پیشرفت بشری با نگاه به عنصر زمان. شاید بتوان گفت خیلی از پیشرفت هایی هم که بشر داشته به خاطر عنصر زمان بوده! چون انسان می داند که فرصتش کم است در ابتدای سال نو برنامه و اهدافش رو به گونه ای می نویسد که در هنگام پایان سال به هیچ کدومشان نمی رسد. چون می داند فرصت کم است و باید هرچه سریعتر پیشرفت کنم و خیلی از فعالیتی هایی که در ذهن دارم رو انجام بدم و تعویق آن به سال های بعد برای انسان بسیار سخت و مشکل می باشد.
اما پیشرفت یعنی چه؟ سعادت و خوشبختی و حس خوب از چه طریق بدست می آید که اینقدر برایش عجله داریم و حس می کنیم زمانمان برای رسیدن به غایت خودمان رو به اتمام است.
در دنیای مدرن رسیدن به اهداف بیرونی باید سریعتر انجام شود. اما در درون و رسیدن به آرامش کاملا زمان بر است. اینجا تناقص بین ایجاد عادات در دنیای درون و فعالیت های بیرونی مشخص می شود. اصلاح و رسیدگی به دنیای درون زمان بر است، اما در دنیای بیرون ما به دنبال تغییر سریع در رفتارها و اعمال و شرایط زندگی خود هستیم.
بسیاری از عرفا و صاحب دلان به تغییر درون تاکید داشته اند و تغییر و رشد درون را باعث رشد بیرونی می دانند. و به اعتقاد من چون عنصر درون هماهنگ با طبیعت و کائنات قرار دارد هیچ راهی برای تغییر سرعت این فرآیند وجود ندارد. چون در طبیعت هم راهی برای تغییر فرآیند های طبیعی وجود ندارد.
حقیقتش این است که هر چند انسان در فعالیت های خویش و تولید مصنوعات سرعت را بالا برده اما در طبیعت نتوانسته اثری بگذارد.
من تا به حال نشنیده ام که اختراعی باشد که رشد یک درخت رو سریعتر کند. یا دارویی به وجود آمده باشد که توسط آن، رشد جنین به جای ۹ ماه در ۳ ماه صورت بگیرد. یا اینکه روشی پیدا بشود که انسان به جای ۱۸ سال در ۱۰ سال به بلوغ فکری و جسمی رسیده باشد. ما نمی توانیم سرعت زمین به دور خورشید را تغییر دهیم و یا سرعت گردش زمین به دور خود.
به نظر من به همین علت در قرآن کریم اینقدر به پدیده های شب و روز ، جایگاه ستارگان و گردش ماه و خورشید اشاره شده است. و یا حتی به رشد گیاهان و یا تولد انسان از نطفه. چون این ها، پدیده هایی هستند که انسان با تمام پیشرفت های علمی اش نمی تواند هیچ نوع دخالتی در آن داشته باشد.
به فرموده قرآن : “يَـٰٓأَيُّهَا ٱلۡإِنسَٰنُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ ٱلۡكَرِيمِ” (انفطار – ۶)
